Standard BAS EN ISO 6975:2024 usvojen metodom prijevoda

Bosanskohercegovački standard BAS EN ISO 6975:2024, Prirodni gas – Proširene analize – Metoda gasne hromatografije

Drugo izdanje BAS EN ISO 6975:2024  bosanskohercegovačkog standarda je pripremljeno u dvojezičnoj verziji, na srpskom i engleskom jeziku.

Standard je pripremio Tehnički komitet ISO/TC 193, Natural gas.

Ovaj međunarodni standard opisuje specifikacije za kvantitativnu analizu sljedećih komponenti prirodnog gasa: helij, vodonik, argon, kiseonik, azot, ugljendioksid, zasićeni ugljovodonici od C1 do C5, ugljovodoničke frakcije od C6 pa naviše, aromatska jedinjenja kao što su benzen i toluen.

Gasno-hromatografske metode određuju sadržaj komponenti u sljedećim opsezima:

kiseonik: 0,001% (n/n) do 0,5% (n/n)

helij: 0,001% (n/n) do 0,5% (n/n)

vodonik: 0,001% (n/n) do 0,5% (n/n)

argon: 0,001% (n/n) do 0,5% (n/n)

azot: 0,001% (n/n) do 40% (n/n)

ugljendioksid: 0,001% (n/n) do 40% (n/n)

metan: 50% (n/n) do 100% (n/n)

etan: 0,02% (n/n) do 15% (n/n)

propan: 0,001% (n/n) do 5% (n/n)

viši ugljovodonici:

Metoda može da izmjeri ugljovodoničke komponente od 10-6 (n/n) do njihove maksimalne koncentracije, što je kompatibilno sa zahtjevom da gas bude bez ugljovodoničkog kondenzata na bilo kojem pritisku u opsegu od 1 x102 kPa do 7 x 103 kPa.

Ova metoda nije namijenjena za određivanje sadržaja jedinjenja kiseonika (vodene pare, metanola, glikola) ni sumpornih jedinjenja.

Nije moguće izvršiti nedvosmislene identifikacije ugljovodonika iznad C6. Čak i gdje razblaživanje ("spajkovanje" "spiking") gasne smješe poznatim komponentama pokazuje gdje one eluiraju, ne može se sa sigurnošću reći da je takva komponenta jedina s tim vremenom zadržavanja. Neidentifikovane komponente se klasifikuju u skladu s ugljeničnim brojem za koji analiza pokaže da je odgovarajući. Iako je ovo neophodno pojednostavljenje, ono omogućuje da se dobije razumna kvantitativna vrijednost.

Ova metoda je namijenjena za upotrebu u situacijama gdje su poželjni prikaz sastava heksana plus i/ili kompletna analiza.

Metoda nije namijenjena za gasove u gustoj fazi čiji pritisak prelazi "cricondebar" (kritični pritisak kondenzacije), ili uzorke gasa koji sadrže bilo koji izmjerljivi sadržaj kondenzata ugljovodonika, tečne vode ili procesne tečnosti kako što su metanol ili glikoli (pogledajte standarde ISO 6570-1 i ISO 10715).

Nije vjerovatno da će gasovi koji su obrađeni za transport da sadrže primjetne nivoe ugljovodonika iznad C12. Uzorci uzeti bliže glavi bušotine, prije nego što je gas došao do postrojenja za obradu gasa, mogu da sadrže ugljovodonike do C16 ili iznad.

Bosanskohercegovački standard BAS EN ISO 6975:2024 pripremio je Tehnički komitet BAS/TC 31, Gas i gasna tehnika,  Instituta za standardizaciju BiH.