Usvojen standard za mjerenje i procjene vibracija mašina u hidroelektranama i reverzibilnim postrojenjima

Institut za standardizaciju Bosne i Hercegovine, putem Tehničkog komiteta BAS/TC 56Konvencionalni i alternativni izvori električne energije, metodom prijevoda usvojio je drugo izdanje standarda BAS ISO 20816-5:2020, Mehaničke vibracije - Mjerenje i procjena vibracija stroja - Dio 5: Strojevi u hidroelektranama i reverzibilnim postrojenjima.

Standard  BAS ISO 20816-5:2020  daje smjernice za ocjenu rezultata mjerenja vibracija na ležajevima, postoljima ležajeva ili kućištima ležajeva, kao i za ocjenu rezultata mjerenja relativnih vibracija osovine izvršenim na mašinama u hidroelektranama i reverzibilnim postrojenjima kada mašina radi u svom uobičajenom radnom području.

Ovaj dokument je primjenljiv na grupe mašina u hidroelektranama i reverzibilnim postrojenjima s tipičnim brzinama obrtaja od 60 o/min do 1000 o/min opremljenim kliznim ležajevima ili segmentnim kliznim ležajevima koji se podmazuju uljnim filmom. 

Trenutna baza podataka uključuje brzine mašina u rasponu od 60 o/min do 750 o/min (s vrlo malim uzorkom mašina od 1000 o/min).

 

Ovaj dokument definiše različite granične vrijednosti vibracija kućišta ležajeva i osovine zavisno od vrste turbine, orijentacije osovine (tj. vodoravnog ili okomitog položaja) i za svaku lokaciju ležaja.

Dokument se zasniva na statističkoj analizi i pruža kriterije za najčešće vrste turbina, reverzibilnih turbina i samih pumpi. Informacije o tome koje su vrste  jedinica mašina obuhvaćene u ovom dokumentu dostupne su u Aneksu A. 

Grupe mašina obuhvaćene ovim dokumentom mogu imati sljedeće konfiguracije:

a) generatori pogonjeni hidrauličkim turbinama;

b) motor-generatori pogonjeni reverzibilnim turbinama;

c) motor-generatori pogonjeni hidrauličkim turbinama i zasebnim pumpama;

d) pumpe koje pokreću električni motori.

Ovaj dokument nije primjenljiv za sljedeće konfiguracije jedinica mašina, parametre i radne uslove:

- hidrauličke mašine s ležajevima podmazivanim vodom;

- hidrauličke mašine ili grupe mašina koje imaju kotrljajuće ležajeve (za ove mašine: IEC 62006 i/ili ISO 10816-3);

- pumpe u termoelektranama ili industrijskim instalacijama (za ove mašine: ISO 10816-7);

- električne mašine koje djeluju kao motori, osim kad se te mašine koriste u reverzibilnim postrojenjima;

- hidrogeneratori koji djeluju kao sinhroni kondenzatori (s vodom u turbini pritisnutom komprimovanim zrakom). 

Izvorne tekstove evropskih standarda priprеmiо је Tehnički komitet  ISO/IEC/TC 4, Hidraulične turbine, čiji je sekretarijat pod nadležnošću nacionalnog tijela za standardizaciju Kanade (SCC).